Gebelik öğrenildiği andan itibaren çiftlerde ve yakın çevresinde büyük bir sevinçle karşılanır. Gebelik planlama aşamasından başlayan heyecan hamileliğin kesinleşmesi ile birlikte yerini tatlı bir mutluluğa bırakmıştır. Bundan sonrası için anne adayı hem kendi sağlığı hem de bebeğinin sağlığı ile ilgili bilgiler edinmesi ve bunları yaşamında uygulaması çok önemlidir. Hamilelik sürecinde özellikle anne adayının beslenmesi çok önemsenen bir konudur. Hem bebeğinin sağlıklı gelişiminde katkı sunması açısından hem de doğumun güzel bir şekilde sonuçlanmasına yardımcı olması açısından anne adayı beslenmesine çok dikkat etmelidir. İstanbul Tüp Bebek Tedavisi olarak bu konuda biraz bilgi vererek anne adaylarını bilinçlendirmek istedik.
Hamilelik süreçleri her biri ortalama 3 ay süren ve trimester adı verilen 3 bölümden oluşmaktadır. İlk 3 ay birinci trimester, ikinci üç ay ikinci trimester, son üç ay ise üçüncü trimester olarak adlandırılmaktadır. Hamilelikte 1.ay ilk trimester döneminin içinde yer alan kritik bir dönemdir. Gebelikte birinci ayında olan anne adayı hamile olduğunu henüz bilmemektedir. Adet döngüsünün gecikmesi ile test yaparak hamile olduğunu öğrenebilir. Ki bu da özellikle hamilelik planlanmamış ise birinci ayında anne adayının gebe olduğunun farkında olmadığını ortaya koyar. Hamilelikte 1.ay anne adayında çok hissedilmeyen belirtiler ortaya koyabilir.
Gebeliğin 1.ayında anne adayında ortaya çıkan belirtiler;
- Adet gecikmesi
- Mide bulantısı ve kusma
- Uykuya eğilim ve halsizlik
- Kokulara karşı hassasiyet
- İştahsızlık
- Sık sık idrar yapma isteği
- Bazı yiyeceklerden tiksinme
- Bazı yiyeceklere karşı iştah artışı
Hamilelikte 1.ay anne adayının yaşam standartlarında önemli değişikliklerin olması gereken bir dönemdir. Hem bebeğin sağlığı hem de annenin sağlığı için uzmanların önerdiği birtakım hususlar bulunmaktadır. Hamilelikte 1.ay döneminde anne adayının dikkat etmesi gereken bazı hususlar şu şekildedir;
- Bol bol dinlenmek ve istirahat etmek önemlidir.
Kadın doğum uzmanları hamilelikte 1.ay sürecinde anne adaylarına bol bol dinlenmelerini tavsiye etmektedirler. Gebeliğin en önemli belirtilerinden biri olan halsizlik ve uyku isteğini de önemli oranda karşılayan dinlenmek anne sağlığı için oldukça önemlidir. Tabi ki dinlenmek derken sürekli yatmak kastedilmiyor. Örneğin uzun süre ayakta kalmak gibi yorucu işlere kısa molalar vermek, zorlayıcı hareketlerden kaçınmak ya da ayakları uzatıp 10 dakika bile dinlenmek hamilelikte 1.ayda yapılması tavsiye edilir.
- Daha çok oksijen daha iyi bir hamilelik demektir.
Günlük aktivitelerinizi yerine getirirken, uyurken ya da çalışırken temiz havada olmaya özen gösterin. Vücudumuzun başta beyin olmak üzere birçok organının sağlıklı işleyişe sahip olması bol oksijeni almasına bağlıdır. Örneğin havasız ortamda bulunmak ya da uyumak alınan oksijen miktarı az olduğu için gebeliğin durumunu olumsuz yönde etkilemektedir. Anne adayları mümkün olduğunca açık ve temiz havada vakit geçirmeli, evlerini, yatak odalarını veya çalışma ortamlarını bol bol havalandırmalıdır.
- Hamilelikte egzersiz çok önemlidir.
Gebelikte 1.ay döneminde dikkatle üzerinde durulması gereken bir konuda hamilelik egzersizidir. Anne adayının hem fiziki ve psikolojik yönden sağlığına katkı yapması hem de doğumun iyi bir şekilde sonuçlanması için gebelikte yapılan egzersizler çok önemli bir yer tutmaktadır. Hamilelik pilatesi, yoga, yüzme gibi egzersizlerin gebelik sürecinde konusunda uzman bir eğitmen danışmanlığında yapılması tavsiye edilmektedir. Bu dönemde özellikle sabahları açık havada yapılan yürüyüşler anne adayları için çok faydalı olmaktadır.
- Stresli ve gergin ortamlardan uzak durun.
Hamilelik anne adaylarını sadece fiziki olarak değil ruhen de zorlayabilen hassas bir dönemdir. Hamilelikte 1.ay döneminde hızla artan östrojen ve progesteron hormonlarının da etkisiyle anne adayında ani duygu dalgalanmaları görülebilmektedir. Bir de üstüne stresli, gergin ve mutsuz ortamlar hassas olan anne adayını da dolayısıyla bebeğinin gelişimini de olumsuz yönde etkiler. Gebelik sürecinde anne adayına, yıpranacağı bu tarz ortam ve kişilerden mümkün olduğunca uzak durması tavsiye edilir. Zira mutlu bir hamilelik süreci geçiren anne adaylarının kendilerinin de bebeklerinin de doğum sonrasında daha sağlıklı ve mutlu oldukları yapılan araştırmalarla kanıtlanmıştır.
- Sigara ve alkol ile vedalaşın.
Sigara ve alkol kullanıyorsanız hamilelikte 1.ay itibariyle artık bu zararlı alışkanlıklardan kurtulmalısınız. Normal insanlar için bile zararları herkes tarafından bilinen sigara ve alkolün özellikle gebe kadınlar tarafından kesinlikle kullanmaması hatta sigara içilen ortamlarda dahi bulunulmaması gerekmektedir. Alkol ve sigara kullanımı hem bebek için hem de anne adayı için ciddi sağlık problemlerine ve gelişim geriliğine sebep olduğu unutulmamalıdır.
Hamilelikte 1.Ay Bebek Gelişimi
Hamilelikte 1.ay bebek gelişimi genel hatlarıyla şu şekilde oluşur;
- Erkek üreme hücresi sperm ile kadın üreme hücresi yumurtanın döllenmesi gerçekleşir.
- Döllenen hücreye embriyo adı verilmektedir. Embriyo döllenmenin ardından 3 – 4 gün sonra fallop tüplerinden rahim içine doğru ilerler.
- Döllenmenin ardından geçen 10 gün içinde rahim içine yerleşmesi gerçekleşen embriyo artık doğuma kadar gelişimine burada devam edecektir.
- Gebeliğin ikinci haftasında plasenta ve göbek kordon bağı oluşur.
- Gebeliğin üçüncü haftasında embriyonun organ oluşumlarında kullanılacak olan 3 katmanı birbirinden ayrışmaya ve organların yapımı için hazırlığa başlar. Örneğin bebeğinizin minicik kalbi bu süreç içinde oluşmaya başlar.
- Hamileliğin dördüncü yani 1.ayın son haftası göz çukurları, kol ve bacak formları oluşmaya başlamaktadır.
- Hamilelikte 1.ayda bebeğin kilosu 0, 2 gram iken boyutu ise bir toplu iğne ucu kadardır.
Hamilelikte 1.Ayda Anne Adayı Beslenmesi
Hamilelikte 1.ayda anne adayı beslenmesi belki de gebelik sürecinin en önemli konuları arasında yer almaktadır. Gebelikte bebeğin gelişimini en iyi şekilde sağlamak ve bunu yaparken de anne adayının kilo kontrolünü sağlamak en başta sağlıklı bir doğum için gerekmektedir. Hamilelikte sağlıklı beslenme için altın kurallar;
- Günde en az 2, 5 – 3 litre su tüketin.
- Bol sıvı alımına özen gösterin. Özellikle çorba, ayran, taze sıkılmış meyve suları katı gıda ağırlıklı beslenmeye göre tercih edilen sıvılar arasında olmalıdır.
- Taze meyve sebze tüketin. Mevsimine uygun ve hormonsuz olanları tercih edin. Özellikle antioksidan, vitamin ve lif içermesi açısından taze meyve ve sebze tüketmek gebelikte çok önemlidir.
- Doktorunuzun tavsiyesi ile folik asit takviyesi almayı ihmal etmeyin.
- Gebelikte alınması gereken kalsiyum, protein, demir, fosfor, A & C vitaminleri gibi vitamin ve minerallerin zengin olduğu besinleri tüketin.
- Gebelik sürecinde pastörize süt ve süt ürünleri, balık, kırmızı et, pancar, badem gibi besinlerin de özellikle tüketilmesi tavsiye edilmektedir.